راهنمای پاکسازی گرد و غبار و مراقبت از کیس کامپیوتر

هر وسیله ای که از آن استفاده میکنیم، برای کارکرد صحیح نیاز به نگهداری و انجام سرویس های دوره ای خواهد داشت. شاید تصور کنید که سرویس های دوره ای تنها برای خودرو ها است. اما بهتر است بدانید کامپیوتر شخصی شما نیز نیاز به نگهداری صحیح و انجام سرویس های دوره ای دارد. اگر با این مقوله آشنایی ندارید، در ادامه به صورت جامع به بررسی روش های پاکسازی گرد و غبار و مراقبت از کیس کامپیوتر پرداخته ایم.

کیس کامپیوتر به جز نظافت به چه مراقبت هایی نیاز دارد؟

هر کامپیوتر، از دو بخش کلی تشکیل شده است. اگر یک سیستم کامپیوتری را به یک انسان تشبیه کنیم، سخت افزار کامپیوتر مانند بدن انسان و نرم افزار آن مانند روح و روان آدم ها است. کامپیوتر نیز مانند یک انسان هم نیاز به نگهداری و مراقبت از بدن یا سخت افزار دارد و هم نیاز به نگهداری از روح و روان یا همان نرم افزار.

بنابراین برای اینکه کامپیوتر شخصی شما در سلامت کامل باقی بماند و با قدرت اولیه به کار خود ادامه دهد، باید در بازه های زمانی مناسب نسبت به بررسی سلامت آن و انجام سرویس های مورد نیاز آن اقدام نمایید.

سرویس و نگهداری سخت افزاری یا فیزیکی کامپیوتر

سخت افزار کامپیوتر برای اینکه سال ها بدون مشکل به فعالیت خود ادامه دهد، نیاز به مراقبت صحیح دارد. در این بخش به بیان نکات و روش های نگهداری و سرویس سخت افزار کامپیوتر میپردازیم. به طور کلی سرویس های سخت افزاری کامپیوتر شامل موارد زیر میباشد:

• نظافت و جلوگیری از ورود گرد و غبار به کیس کامپیوتر
• بررسی دوره ای کارکرد فن پردازنده و دیگر فن های خنک کننده کامپیوتر
• بررسی دمای کارکرد قطعات سخت افزاری
• تعویض باطری مادربرد کیس کامپیوتر
• تعویض خمیرسیلیکون روی پردازنده

سرویس و نگهداری نرم افزار کامپیوتر

نرم افزار سیستم های کامپیوتری نیز مانند سخت افزار نیاز به مراقبت های دوره ای دارد. حتی میتوان گفت که نرم افزار کامپیوتر حساسیت بیشتری نسبت به سخت افزار آن دارد. در ادامه به صورت خلاصه به سرویس های مورد نیاز نرم افزار کامپیوتر پرداخته ایم:

• بروزرسانی ویندوز و نرم افزارهای سیستم
• نصب و آپدیت یک آنتی ویروس معتبر و قدرتند
• پاکسازی فایل های بدون مصرف و اضافه هارد دیسک
• یکپارچه سازی هارد دیسک
• یکپارچه سازی و بهینه سازی رجیستری ویندوز

راهنمای جامع نظافت و پاکسازی گرد و غبار کیس کامپیوتر

گرد و غبار و چربی، دشمن اصلی سخت افزار کامپیوتر است که میتواند آسیب های مختلفی به آن وارد نماید. کیس کامپیوتر به دلیل جریان هوای دائمی در آن در بازه های زمانی مختلف نیاز به نظافت و پاکسازی گرد و غبار دارد. بازه زمانی نظافت کیس به میزان گرد و غبار محل و موارد دیگری بستگی دارد. در ادامه مراحل مختلف نظافت کامپیوتر شخصی و نکات مربوط به آن را بیان کرده ایم.

ابزار و وسایل مورد نیاز برای نظافت کامپیوتر

برای نظافت کامپیوتر شخصی، پیش از هر چیز باید ابزار و وسایل مورد نیاز آن را فراهم کرد. برخی از ابزار بسته به خلاقیت فرد قابل جایگزینی با وسایل دیگری هستند. اما نکته مهم این است که نبود ابزار مناسب ممکن است باعث آسیب به قطعات مختلف کامپیوتر شما شود. در ادامه لیستی از ابزار و وسایل مورد نیاز برای نظافت گرد و خاک کامپیوتر آماده کرده ایم:

• پیچ گوشتی: با توجه به اینکه برای پاکسازی و نظافت کیس کامپیوتر باید درب آن را باز نمایید و یا برخی از قطعات را جدا نمایید، پیچ گوشتی یکی از ابزار ضروری برای این کار است.
• دمنده هوا: برای حذف گرد و خاک از روی قطعات مختلف، نیاز به جریان هوا با فشار زیاد دارید. اصولا برای اینکار باید از دمنده هوا یا همان بلوور استفاده کرد. اما اگر این وسیله در دسترس شما نیست میتوانید از وسایل دیگری مانند دمنده هوای جاروبرقی یا سشوار استفاده نمایید.
• اسپری پاک کننده قطعات الکترونیک خشک : برای حذف چربی ها و گرد و خاک های چسبیده به قطعات به طور اصولی باید از اسپری های پاک کننده مخصوص قطعات الکترونیک (اسپری ناهید مانند تصویر زیر) استفاده کنید. در صورتی که امکان تهیه این اسپری را ندارید میتوانید از الکل 90 درصد استفاده کنید.

  

• گوش پاک کن: برای نظافت بخش های ریز و کوچک نیاز به گوش پاک کن خواهید داشت.
• فرچه یا مسواک نرم: برای نظافت بخش های مختلف داخل کیس کامپیوتر به یک فرچه یا مسواک نرم نیاز خواهید داشت. پیشنهاد ما استفاده از فرچه های مخصوص رنگ کاری است.
• یک دستمال یا پارچه نرم: برای تمیزکاری بخش های بیرونی و برخی بخش های داخلی کیس از یک پارچه یا دستمال نرم استفاده کنید.
• دستبند آنتی استاتیک: بهتر است برای جلوگیری از آسیب رسیدن به قطعات الکترونیکی توسط الکتریسیته ساکن یک دستبند آنتی استاتیک تهیه کنید.

هشدار به کاربران

راهنمای پیش رو برای افرادی نگارش شده است که از توانایی کافی برای انجام اقدامات بیان شده برخوردار باشند. در صورتی که هیچگونه اطلاعات و دانشی در خصوص سخت افزار کامپیوتر ندارید از انجام این اقدامات پرهیز نمایید. پاسخگو رایانه هیچگونه مسئولیتی در قبال خسارات ایجاد شده در این خصوص بر عهده ندارد.

از کجا بفهمیم کامپیوتر نیاز به نظافت و پاکسازی دارد؟

اکثر کاربران کامپیوتر تمایلی به بازکردن درب کیس کامپیوتر خود ندارند و به صورت بسته از آن استفاده میکنند. در اینگونه موارد به دلیل عدم مشاهده داخل کیس کامپیوتر، اطلاع از وضعیت نظافت داخلی کیس امکان پذیر نیست. روش هایی برای اینکه متوجه شوید کیس کامپیوتر شما نیاز به نظافت دارد، وجود دارد که در ادامه به بیان آنها پرداخته ایم:

• پیش از هر چیز اگر مدت زمان زیادی از خرید یا سرویس سیستم شما گذشته است، نیازی به مشاهده داخل آن وجود ندارد و قطعا باید هر چه سریعتر اقدام به سرویس و نظافت کامپیوتر کنید.
• در قسمت پشت کیس کامپیوتر منافذی برای تبادل هوا با خارج از کیس وجود دارد. در صورتی که بر روی این منافذ مقدار زیادی خاک مشاهده میکنید، یا اینکه داخل کیس از این منافذ پیداست و گرد و خاک آن را فرا گرفته است؛ پس زمان نظافت فرا رسیده است.
• علامت دیگری که میتواند نشان دهنده فرارسیدن زمان سرویس و نظافت کیس کامپیوتر و یا حتی دیر شدن آن باشد، به گوش رسیدن صدای غیرعادی از فن های خنک کننده کیس کامپیوتر است.

گرد و خاک و چربی چه آسیب هایی در کامپیوتر ایجاد میکنند؟

همان طور که پیش تر نیز به آن اشاره داشتیم، گرد و غبار و چربی اصلی ترین دشمنان سخت افزار کامپیوتر هستند. وجود خاک در کیس کامپیوتر باعث مشکلات زیر میشود:

• نشستن گرد و غبار بر روی فن های خنک کننده کامپیوتر، به تدریج باعث کاهش سرعت آنها و در نهایت خرابی و سوختن فن ها میشود. این مسئله میتواند منجر به آسیب های شدید سخت افزاری شود.
• انباشته شدن گرد و غبار بر روی انتقال دهنده های حرارتی یا حتی خود قطعات الکترونیکی کامپیوتر باعث جلوگیری از تبادل حرارت آنها شده و در نتیجه حرارت قطعات مختلف افزایش پیدا میکند.
• ورود گرد و خاک و چربی هوا به داخل کیس کامپیوتر، میتواند منجر به اختلال در عملکرد قطعات مختلف الکترونیکی که بر روی مدار های کامپیوتر وجود دارد شده و آنها را به سمت نابودی هدایت کند.

مطالعه بیشتر: “چرا باید از خدمات و پشتیبانی غیر حضوری کامپیوتر و موبایل استفاده کنیم؟”

پاکسازی و نظافت کیس کامپیوتر: قدم به قدم

پس از اینکه تصمیم به انجام نظافت کیس کامپیوتر خود گرفتید و ابزار لازم را آماده کردید، کامپیوتر خود را خاموش کرده، دوشاخه آن را از برق بکشید و تمامی پورت های متصل به آن را جدا کنید. پیشنهاد میکنیم ابتدا داخل کیس کامپیوتر را تمیز کرده و سپس به سراغ بخش بیرونی بروید.

قدم 1- بازکردن پیچ های درب کامپیوتر

اولین قدم برای نظافت بخش داخلی کیس، بازکردن درب آن است. معمولا درب کیس های کامپیوتر با 2 یا 3 پیچ که در پشت آن قرار دارند محکم شده اند که باید آنها را باز کنید. پس از بازکردن آنها درب ها را به صورت کشویی باز کنید. در صورتی که بر روی درب کیس فن خنک کننده قرار دارد از بازکردن ناگهانی آن پرهیز کنید. در این صورت درب را به آرامی باز کرده و سوکت برق فن را با فشار جدا کنید.

قدم 2- تمیزکاری درب های کیس

پس از بازکردن درب ها آنها را با یک دستمال که کمی رطوبت دارد تمیز کنید. اگر درب کیس دارای فیلتر گرد و خاک است آن را جدا کرده و بتکانید. در صورتی که با تکان دادن به طور کامل تمیز نشد، میتوانید آن را با آب و صابون بشویید.

قدم 3- تمیزکاری گرد و غبار با فشار هوا

در این مرحله شما باید از دمنده هوا ، سشوار یا دمنده جاروبرقی برای حذف گرد و خاک از درون کیس اقدام کنید. پیش از اینکار لازم است کیس را به محیط باز برده و خودتان نیز از یک ماسک استفاده کنید. فشار هوا را در تمام قسمت هایی که خاک مشاهده میشود بگیرید. فن های خنک کننده را با یک دست نگه داشته و سپس فشار هوا را به آنها بگیرید تا به درستی تمیز شوند. داخل پاور کامپیوتر را از بیرون و داخل هوا بگیرید تا گرد و خاک آن خارج شود. ممکن است پس از انجام اینکار همچنان مقداری گرد و خاک علی الخصوص بر روی پره های فن های خنک کننده مشاهده شود. نگران نباشید چون آنها نیز در مراحل بعدی تمیز خواهند شد.

** اگر از دمنده هوا با قدرت زیاد استفاده میکنید مراقب قطعات حساس و کوچک داخل کیس کامپیوتر باشید و دمنده هوا را از فاصله مطمئنی استفاده کنید.

قدم 4- حذف گرد و خاک باقی مانده با فرچه

پس از انجام مرحله قبل، ممکن است هنوز مقداری گرد و خاک چسبنده در برخی قسمت های داخلی کیس وجود داشته باشند. این مسئله بیشتر در فن های خنک کننده یا هیت سینک (خنک کننده های فلزی که معمولا به شکل شیاردار هستند) دیده میشود. در این مرحله باید از یک فرچه یا مسواک نرم برای حذف آلاینده های باقی مانده استفاده کنید. فرچه را بر روی بخش هایی که خاک دارند کشیده تا جدا شوند. بین شیارهای مختلف را با دقت بیشتری تمیز کنید. سپس مجددا از فشارهوا برای پاکسازی گرد و خاک استفاده کنید.

قدم 5- حذف گرد و غبار همراه با چربی با اسپری تمیز کننده

انجام این مرحله تنها در صورتی نیاز است که از کامپیوتر در فضایی استفاده کرده باشید که چربی در هوا وجود داشته باشد. در این حالت ممکن است گرد و خاک چرب شده بر روی قطعات مختلف کیس کامپیوتر نشسته باشد و با استفاده از روش های قبلی امکان نظافت انها وجود نداشته باشد.در این حالت بهترین راه حل استفاده از اسپری های تمیز کننده مخصوص قطعات الکترونیکی است.

** هشدار : انجام این مرحله در صورتی مجاز است که دانش فنی مورد نیاز آن را داشته باشید.

برای اینکار ابتدا باید قطعات آلوده را از درون کیس کامپیوتر خارج کنید. اینکار با بازکردن پیچ ها یا جداکردن خارهای مربوط انجام میشود. سپس قطعه مورد نظر را به صورت ایستاده گرفته و یک دستمال در زیر آن پهن کنید. سپس سر لوله اسپری تمیز کننده را نزدیک مناطق آلوده گرفته و فشار میدهیم تا آلودگی ها حذف شده و پایین بریزند. سپس اجازه دهید تا مواد اسپری به صورت کامل تبخیر شود و بعد قطعه را مجددا در داخل کیس نصب کنید. در صورتی که آلودگی ها با اسپری تنها پاک نشدند از یک گوش پاک کن در زمان اسپری کردن برای حذف آنها کمک بگیرید.

قدم 6- تمیزکاری بخش های فلزی کیس کامپیوتر

در این مرحله پس از اینکه قطعات الکترونیکی به درستی تمیز شدند. نوبت به بخش های فلزی مختلف داخل کیس میرسد. این بخش ها را با یک دستمال مرطوب تمیز کنید. در صورتی که لکه ها و آلودگی های موجود با اینکار حذف نشدند، دستمال را به کمی الکل آغشته کنید و سپس بخش های مختلف را تمیز کنید. برای تمیز کردن بخش های کوچک و شیارها از یک گوش پاک کن استفاده کنید.

قدم 7- بستن درب و نظافت بخش ها بیرونی کیس

پس از اینکه تمام قطعات داخلی کیس کامپیوتر شما به درستی تمیز شدند، درب کیس را در جای خود قرار داده و پیچ های آن را ببندید. سپس تمامی بخش های بیرونی کیس کامپیوتر را تمیز کنید. برای بخش های پلاستیکی پنل جلویی کیس، از یک دستمال نرم و پاک کننده های مختلف مانند شیشه پاک کن میتوانید استفاده کنید. همچنین بخش های پشتی کیس را با استفاده از مسواک و دستمال تمیز کنید.

نکات مهم در نظافت و نگهداری کیس کامپیوتر

• در صورتی که ورودی و خروجی های هوای کیس کامپیوتر شما دارای پد یا فیلتر گرد و خاک بود، باید آن را خارج کرده و با هوا یا شست و شو تمیز کنید.
• در صورتی که برای تمیزکاری مجبور به خارج کردن هر کدام از قطعات مختلف کیس شدید، پیش از انجام این کار از قطعه ، جای پیچ ها و اتصالات آن عکس بگیرید تا در هنگام مونتاژ مجدد دچار مشکل نشوید.
• در صورتی که از اسپری تمیزکننده یا الکل برای پاکسازی قطعات مختلف استفاده کردید، به خاطر داشته باشید که نباید بلافاصله سیستم را روشن کرده و یا حتی به برق وصل کنید. حداقل یک ربع پس از استفاده از الکل و اسپری برای تبخیر کامل آن زمان لازم است.
• اگر پورت های پشتی کیس، سفت شده اند یا به درستی متصل نمیشوند، برای پاکسازی آنها میتوانید از فشار هوا یا اسپری تمیزکننده مخصوص استفاده کنید.
• به هیچ عنوان اسپری تمیزکننده را برای پاور یا همان منبع تغذیه کامپیوتر استفاده نکنید.
• در صورتی که به هر دلیلی فن و هیت سینک خنک کننده پردازنده را از مادربرد جدا کردید، بهتر است پیش از نصب مجدد، خمیر سیلیکون موجود بر روی آن را با یک دستمال با دقت تمیز کرده و مجددا مقدار مناسبی از خمیر سیلیکون با کیفیت را جایگزین آن نمایید.

  

در صورت کاهش سرعت یا صدای اضافه فن چکار باید کرد؟

گاهی ممکن است به دلیل ورود گرد و خاک به داخل فن خنک کننده یا دلایل دیگری از سرعت فن کاسته شود و یا در هنگام کارکرد سروصدای اضافه تولید کند. در اینگونه موارد بهترین کار تعویض فن است. اما اگر به هر دلیلی اینکار برای شما ممکن نیست، میتوانید با انجام اقداماتی که در ادامه بیان میکنیم نسبت به تعمیر آن اقدام نمایید. برای تعمیر فن های خنک کننده کامپیوتر طبق دستورالعمل زیر عمل کنید:

1. ابتدا فن را به صورت کامل از گرد و خاک و هرگونه کثیفی دیگری تمیز کنید.
2. هر کدام از فن ها در بخش پشتی دارای یک منفذ هستند که امکان دسترسی به شافت فن را فراهم میکند. معمولا این بخش با یک برچسب پوشیده شده است. در این مرحله شما باید با احتیاط این برچسب را تا نیمه بلند کنید. اگر درپوش لاستیکی روی سوراخ وسط فن وجود داشت آن را بردارید.

   

3. سپس مقدار بسیار کمی روغن چرخ یا هرگونه روان کننده مناسب دیگر را به داخل یک سرنگ کشیده و یک تا 2 قطره از آن را با استفاده از سوزن سرنگ در سوراح فن تخلیه کنید.

   

4. کمی پروانه فن را بالا و پایین کرده و با دست بچرخانید و سپس درپوش منفذ فن را بسته و برچسب آن را بچسبانید. سپس فن را تست کنید. اگر بدون مشکل کار کرد که موفق شده اید در غیر اینصورت حتما باید فن را تعویض کنید.

درباره نظافت و نگهداری کامپیوتر سوال یا مشکل دارید؟

کارشناسان پاسخگو رایانه در 24 ساعت شبانه روز آماده پاسخگویی به سوالات و مشکلات شما عزیزان در زمینه کامپیوتر، موبایل و اینترنت هستند. برای ارتباط با ما میتوانید با استفاده از تلفن ثابت یا همراه با شماره 09108889970 تماس حاصل نمایید یا در پایین همین مقاله پرسش خود را مطرح نمایید.

برای مطالعه بیشتر: “در هنگام ویروسی شدن کامپیوتر و لپ تاپ چکار کنیم؟”